Clamor, Rubioren azken filma, heriotzari buruzko lana da, eta «baztertuen» ehorzlekuak ditu abiapuntu: suizidenak, errepresaliatuenak, ateoenak… Edurne Rubio artista bisualaren jarduerak barne hartzen ditu performanceak, filmak, soinu-proiektu eta espazio publikoko esku-hartzeak. Erakusketarako orobat bildu dira filmean agertzen diren zenbait tokirekin loturiko artxiboko irudiak eta testuak

Erakusketak aukera ematen du 80ko hamarkadatik gaur egunera arte artistaren ekoizpena hainbat alditako lan sorten bidez aztertzeko. Madrilgo Reina Sofía Museoan eta Artium Museoan aldi berean egingo den komisariotza-proiektu bakar baten parte da

Euskal Herriko Arte Garaikidearen Museoak, Artium Museoak, Néstor Sanmiguel Diest. La peripecia del autómata erakusketa aurkeztu du (A3 aretoa, 2022ko azaroaren 1era arte). Erakusketak 80 artelan inguru aurkeztu ditu, bere «lan-koadernoetako» marrazki-sorta zabalaz gain. Koaderno horiek artistaren ekoizpena aztertzeko aukera ematen dute, 80ko hamarkadaren amaieratik gaur egunera arte. Bi erakusketak osatutako komisariotza-proiektu bakar baten parte da erakusketa hau: Artium Museoarenak eta joan den ekainaren 2an Madrilgo Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofíaren Velázquez Jauregian aurkeztu zenak. Erakusketa hau dela eta, bi museoak argitalpen bat prestatzen ari dira. Hiru testu izango ditu: proiektuaren komisario Beatriz Herráezena, Peio Aguirre komisario independientearena eta Nestor Sanmiguel Diest-en eta Ángel Calvo Ulloaren arteko elkarrizketa.

La peripecia del autómatak Néstor Sanmiguel Diesten (Zaragoza, 1949) ibilbideko hainbat alditan gauzatutako lan sortak erakusten ditu, eta bere burua «lantegiko artista» gisa definitzen duen egile baten praktikan murgiltzeko aukera ematen duen ibilbide bat marrazten du. Erakusketak bilduma pribatuetako lanak, egilearen jabetzakoak eta Euskal Herriko Arte Garaikidearen Museoaren Bildumako lau margolan biltzen ditu (En la penumbra de tu corazón, 1994; Los sentimientos no expresados del lehendakari, 2004, El arte de esquivar, 2004, eta La hija del capitán, 2004).

Bere jardueraren lehen urteetatik, hainbat talde artistikoren sorrerarekin lotuta —hala nola A Ua Crag eta Segundo partido de la montaña—, Sanmiguel Diest ekoizle metodiko eta emankorra izan da, etengabe sistemak, arauak eta protokoloak asmatu eta bere piezen eraikuntzan aplikatu dituena. Haren lan eskergak —marrazkiak eta pinturak, batez ere— katalogo berezi bat osatzen du, non irudiaren eta testuaren arteko mugak nahasten diren, palinpsesto batean bezala, aldi berean ikuslea interpelatzen duten kontakizunen segida bat azaleratzen eta ezkutatzen duena.

Erakusketaren kronologia laurogeiko hamarkadaren amaieran hasten da. Garai hartan, artistak bi lan zituen: bere estudioan eta ehungintzako lantegi bateko patronista gisa. 2000. urtera arte ez zuen zeregin hori erabat utzi. Lanbide horretan aritzearen ondorioz, logika zehatza aplikatzen du lan-prozesuetan, eta fabrikako espazioari eta ikonografia militanteari buruzko keinu eta erreferentzia iraunkorrak egiten ditu. Industrian bezala, Sanmiguel Diest-ek egunean zortzi orduko (gutxienez) lanaldia egiten du bere estudioan ekoizpen sistematizatu bat gauzatzeko. Artistaren lantegira transferitutako muntaia-katea. Bertan, ohikoa da trokelak, patroiak eta matrizeak erabiltzea bere piezen barruan, collage gisa, frottage eta kopiaren bidez.

Hainbatetan, Sanmiguel Diest-ek «izkin egiteko ofizio» gisa aipatu izan du bere praktika. Premisa hori periferian kokatzeko moduan gauzatzen da, ez bakarrik geografikoan, baita diskurtsiboan eta materialean ere. Narratiba eta eztabaida zabalduenetatik aldentze horrek taktika eta metodo gisa funtzionatu du, gaur egungo ekoizpen-moduak eta haien denboraren antolaketa zalantzan jartzen eta desafiatzen dituen pentsamendua eta lan-corpusa sortuz.

Konbentzio orotatik urrun, haren lana artearen, literaturaren eta musikaren historiaren eremuei buruzko erreferentziak ohikoak diren eremu batean kokatzen da, baina baita egunerokoenari eta arruntenari buruzkoak ere, bere piezetan dokumentuak, fakturak, testu-zatiak, oharrak edo prentsa-orriak txertatzen baititu. Sinboloen oihan batean paseatzeko gonbita da, isiltasun adierazkorrez jositako leku batean, ertzetan pilatzen den eta sarritan oharkabean igarotzen den horrekiko etengabeko negoziaketan. Ekoizpen horrek ez du munduaren hitzez hitzeko interpretazioan parte hartzen, eta bereganatze eta aipuen aldiberekotasunean oinarritzen da, bere trinkotasunagatik harritzen duen mekanismo potentzialki infinitu eta zirkular gisa.

Néstor Sanmiguel Diest
Artista Aranda de Dueron bizi da, eta han lan egiten du. 1985ean, Rufo Criado, Rafael Lamata eta Jesús Max artistekin batera, A Ua Crag taldea sortu zuen; Red District edo II Partido de la Montaña taldeen sorreran ere parte hartu zuen. 1990eko hamarkadan bakarkako ibilbide bizia hasi zuen, hasiera batean, hamarkada horren amaierara arte, ehungintza lantegi batean patronista gisa egindako lanarekin uztartu zuena. Bere ekoizpena ikusizko eta narraziozko bilbe konplexuen garapen zorrotzean oinarritzen da, trazadura geometriko zehatzetatik eta oihalen eta paperaren gainazalen gainean sistematikoki errepikatzen diren moduluen konbinazioetatik egindako ironiarik gabeko lanak.

Haren lana MACBAn, MNCARSen, MUSACen eta Artium Museoaren bildumetan dago, besteak beste, baita funts instituzional eta pribatu askotan ere. Bakarkako erakusketak egin ditu hainbat espaziotan, hala nola Reina Sofía Museoan, Leongo MUSACen, Montehermoso Kulturunean, Madrilgo Maisterravalbuena galerian eta Gasteizko Trayecto Galerian.

Deskargatzeko dokumentuak

Prentsa oharra (pdf)  Lan zerrenda (pdf)  Irudi-eskaera

Eliza katolikoak baztertzen zituenentzako (suizidak, bataioa jaso aurretik hildako haurtxoak, fusilatuak, ateoak, bidezkoak, protestanteak) ehorzketa leku gisa balio izan duten lekuak erretratatu ditu Clamor-en, bere azken filmean, Edurne Rubio Barredok. Burgosko probintziaren historiari begira, eskualde hori markatu duten gertaera eta prozesu historikoek zeharkatutako istorio pertsonalak bildu ditu Rubiok. Leku horien egungo egoerak erakusten du batera daudela bizitza eta heriotza eta hainbat espezie elkarrekin bizi direla lurralde barruan, eta zalantzan jartzen du erakunde jakin batzuek sakratuarekiko duten monopolioa.

Edurne Rubio (1974) Bruselan bizi den artista bisuala da, erakusketen, performancearen, zinemaren eta arkitekturaren arloetan lan egiten duena. Denboraren eta espazioaren pertzepzio indibidual eta kolektiboaren inguruan ikertu du, eta bere lana dokumentalarekin eta antropologiarekin lotuta dago, elkarrizketak, artxiboko irudiak eta ahozko komunikazioari buruzko ikerketa erabiliz.

MONDRAGONekin elkarlanean ekoitzitako proiektua 

Lotutako jarduera

Clamor pelikularen proiekzioa eta Edurne Rubiorekin solasaldia
Uztailaren 22an, ostirala, 12:00etan
Sarrera doan

Argitalpena

Z aretoa zinema eta artea elkarrekin lotzeko modu berriak ikertzen dituen espazioa da. Ez da ziklo bat zinema-areto batean, ezta ohiko erakusketa bat ere. Museoan hirugarren espazio bat eraikitzen duen proiektu bat da, lurralde zinematografikora hurbiltzen diren artisten eta erakusketa-formatua aztertzen duten zinemagileen lanak erakusteko eta aztertzeko. Museoan mugimenduan dagoen irudia pentsatzeko sortutako programa da, ta narrazio-forma berriak bilatzen dituzten autoreak ezagutarazten ditu, historikoki hizkuntza zinematografikoa definitu duten konbentzioak, generoak eta kategorizazioak zalantzan jarriz.
Komisarioa: Garbiñe Ortega

Ahalduntze-ekintzak: Fluid Frontiers lanari buruzko hausnarketa laburra

Ez da erraza askapena zer den definitzen. Kontzeptu iheskorra da. Sarritan iluntasunak babesturik jarduten du, eta batzuetan bere existentziaren arrasto txiki bat besterik ez du uzten, leku batetik bestera mugimendu klandestinoen bidez eta ahapeka mugituz, urrats bakoitzean zaintza saihestuz eta gizabanako bakoitzaren xuxurlak oihu kolektibo bihurtzeko adina umoturik egongo diren une zehatzaren zain.

The Diaspora Suite saileko bosgarren eta azken pelikula da Fluid Frontiers. Proiektu horretarako Ephraim Asili Etiopiara, Brasilera, Ghanara, Jamaikara eta Estatu Batuetara joan zen Afrikako herrien ondorengoen arteko lotura bateratzaileen bila. Bertan, aktibatzen, prozesatzen eta berrirudikatzen dituztenei eman diete poemek protagonismoa.

Asilik Detroit/Windsorreko natiboak dokumentatzen ditu Detroiteko Broadside Press argitaletxe independenteak argitaratutako liburuen pasarteak ozenki irakurtzen. Argitaletxea Dudley Randallek sortu zuen 1965ean. Irakurritako testuen artean, Audre Lorde, Sonia Sanchez, Nikki Giovanni, Margaret Walker, Don L. Lee, Etheridge Knight eta Randall beraren lanak daude. Topaketa honetako gauzarik deigarriena irakurleen gogoeta-tonua da; izan ere, askotan poemaren ustekabeko uneetan etenaldiak egiten dituzte irakurtzen ari direnaz hausnartzeko. Eta ondo begiratuz gero, haien begietan ikus dezakegu jasotako informazioa prozesatzen ari direla.

Fluid Frontiers-en zenbait unetan, Asili topaketa horretatik urruntzen da, inguruneari begirada bat emateko. Horrela, irudi baketsuak ikusten ditugula, Margaret Walker poetaren ahotsa entzuten dugu «Harriet Tubman» errezitatzen: Black Arts Movement delakoa harreman zuzenean sartzen da lurpeko trenen sarearekin. Jarraian, Asilik Detroit/Windsorreko eremu beltzetako biztanleak erakusten dizkigu, kalean poemak irakurtzen, eta haien presentzia aktiboak pizteko behar dituzten ahalduntze-ekintzak ematen dizkie hitzei. Orduan iragana orainaldi bihurtzen da modu ukaezinean, eta askapena, irakurlerik gabeko poemak bezala, amaitu gabeko zerbait bezala aurkezten zaigu. Agian hori da kontua.

Darol Olu Kae

Argitalpena Prentsa oharra

Z aretoa zinema eta artea elkarrekin lotzeko modu berriak ikertzen dituen espazioa da. Ez da ziklo bat zinema-areto batean, ezta ohiko erakusketa bat ere. Museoan hirugarren espazio bat eraikitzen duen proiektu bat da, lurralde zinematografikora hurbiltzen diren artisten eta erakusketa-formatua aztertzen duten zinemagileen lanak erakusteko eta aztertzeko. Museoan mugimenduan dagoen irudia pentsatzeko sortutako programa da, ta narrazio-forma berriak bilatzen dituzten autoreak ezagutarazten ditu, historikoki hizkuntza zinematografikoa definitu duten konbentzioak, generoak eta kategorizazioak zalantzan jarriz. Komisariotza: Garbiñe Ortega 

Pazko-oporretarako programa berezia: erakusketak, bisitak, lantegi irekiak

Bere instalazio, testu eta filmetan, Ainara Elgoibarrek jarduera industrialarekiko duen interesa aztertzen du, nahiz inguru produktiboetan nahiz aisialdikoetan. Lantegia, motorra, beira, musika eta entretenimendua gai errepikakorrak dira haren lanetan. Areto honetan erakusten diren ikus-entzunezko bi piezak Gold 20ren ekoizpenarekin lotutako ikerketa beraren parte dira. Gold 20 urre-koloreko arkitektura-beira da, eta beirazko xafla gardenen aurpegietako baten gainean metalezko geruzen metaketa fin bat ezarriz sortzen da.

Pelikulez gain, erakusketan azken aldian egindako maketa bat ere badago —Gold 20 erabili edo erabiltzea aurreikusita zuten eraikinei buruz egindako beste maketa batzuen ondoren egina—, Benidormeko Intempo dorrearen goiko konoa da. Maketa txiki hau ekoizteko Glas Marte Cut protagonista duen Gold 20ko pieza urtu da.

Gold 20. 2014. HD bideoa. 16 min 49 s
Gold 20k beira honen ekoizpen-prozesua jasotzen du. Helburua bikoitza da: batetik, lantegian erregistro bideografikoaren arriskua neurtzea eta, bestetik, prozesu industrial hori irudikatzeko bideoaren mugak aztertzea.

Glas Marte Cut. 2016. HD bideoa. 18 min 5 s
Glas Marte Cut bideoak Gold 20 beirazko pieza txiki baten erreprodukzio prozesua jarraitzen du arkitekturako elementu handiak ekoizten dituen Glas Marte Gmbh enpresan (Austria). Enkargua aitzakia bat izan zen enpresaren ekoizpen-jarduera filmatzeko, ariketa aparta berez, baina baita piezaren eskala txikiagatik ere.

Ainara Elgoibarrek kontabilitate-prozesuen analista gisa lan egin zuen arteari ekin aurretik. Bere Instalazio, testu eta filmetan industria-jardueraz arduratzen da, bai industria-inguruneetan, bai aisialdikoetan. Motorra, beira, musika eta entretenimendua behin eta berriz agertzen dira bere lanetan, eta hauek hainbat lekutan erakutsi dira, hala nola, Punto de Vista Jaialdian (2022), Zinebin (2021), Bilboko Arte Ederren Museoan (2018), Carreras Múgica galerian (2016) Bartzelonako La Capellan (2012), MACBAn (2014) edo Fundació Tàpiesen (2012). Tractora Koop E arte-proiektuak ekoizten dituen artisten kooperatibaren sortzaileetako bat da. Usue Arrietarekin batera, KINU proiektua zuzentzen du, Bilboko Tractoraren gidaritzapean dagoen denboraren artearen inguruko programazio eta autoprestakuntza talde bat; bertan Atoi espazioa ere kudeatzen eta zuzentzen dute.

Irudia: Gold 20 bideoaren fotograma. Ainara Elgoibar, 2014

Argitalpena

Z aretoa (zinema) programa ez da zinema ziklo bat areto batean, ezta erakusketa bat ere. Proiektu honek tarteko espazio bat eraikitzen du, zinemaren lurraldera salto egiten duten artisten eta erakusketa-formatua aztertzen duten zinemagileen lanen inguruan hausnartzeko eta haiek ezagutarazteko. Museoan mugimendudun irudia pentsatzeko keinu erabakigarritik sortutako programa da. Hizkuntza zinematografikoa historikoki kategorizatzen duten generoak zalantzan jarriz narrazio-forma berriak bilatzen saiatzen diren egileengana hurbildu nahi dira ikusleak programa honen bidez.

Komisariotza: Garbiñe Ortega

Arte-eskola eta -praktika esperimentalak Euskal Herrian, 1957-1979

Erakusketaren pieza nagusia Lucía con zeta da, museoaren fondoei dagokien 1998ko bideo bat, Munduateren beste bi lanen testuinguruan erakusten dena. Testuinguruak bilduma batetik abiatuta programaren, azterketa-kasuen eta Zeru bat, hamaika bide erakusketaren barruan egiten diren txandaketen helburua, museoko funts garaikide bikainaren ikusgaitasuna areagotzea da.

Euskal Herriko Arte Garaikidearen Museoak, Artium Museoak, Ion Munduateren Cuerpos por un momento erakusketa aurkeztu du, Testuinguruak bilduma batetik abiatuta programaren barruan (A02 aretoa, 2022ko maiatzaren 29ra arte). Erakusketaren pieza nagusia Lucía con zeta da, 1998an datatutako bideoa, 2020an erosi zena Bilduma partekatua ekimenaren esparruan. Erakusketa hau dela eta, Artium Museoak Sergio Pregok idatzitako argitalpen bat argitaratu du. Testuinguruak bilduma batetik abiatuta bere helburuen artean ditu, beste ekimen batzuekin batera, Artium Bilduma Museoaren ezagutza sustatzea, artista beraren beste pieza batzuekin batera erosi berri diren lanak aurkeztuz.

Marrazkia eta oharra daude Cuerpos por un momento-n jasotako lanaren jatorrian (Caja Roja, 1998, Lucia con zeta, 1998 eta Traduciendo Locus, Cuaderno 1, 2016, azken hau Blanca Calvorekin egina); artistaren ibilbideko hainbat unetan egindako bideoak dira.

Mugimenduan dagoelako bihurtzen da zerbait beste zerbait, aurreko une baten eta ondorengo une bitartegabe baten artean kokatzen delako. Mugimendu bakoitza kontramugimendu batean oinarritzen da, edo mugimendua berreskuratzean konpentsazio edo «arnasa hartze» bat gertatzen da, eta horrek sortzen du haren bolumena. Dantzaren ikaskuntzak eragindako gelditasun-egoera batetik, artistak mugimendua eta bere haren berriz pentsatzen hasi behar izan zuen, gorputz galduarekin berriz elkartzeko.

Prozesu, performance edo bideo bakoitza marraztuz hasten zen. Marraztutako lehen izakiak, Personne (Inor ez) izenekoak, Lucía con zeta (1998) lanean, oinez ibiltzen ikasten zuen.

Marrazki-sailak mugitzera bultzatzen zuen, mugimendu-esaldiak sortzera. Idatzohar eta idazketaren nozioak eragiten du pieza hau mugi dadin. Hauxe izango litzateke bere lehen mugimendu-partitura, denbora, izateko denbora harrapatzeko ahaleginean. Marrazkiak irakurtzean, marrazki izatea lehenesten da, ez subjektu, mugimenduan dagoen gorputza marra bat bezala pentsatzea. Zerbaiten urruntze-mugimenduan pentsatzea, eta zerbaitetara hurbiltzea, tartearen nozioa. Ashkan Sepahvand idazle eta itzultzaileak bezala, tartea «[…] hibridazio- eta mutazio-prozesu gisa ulertzen da, banantze-prozesu gisa baino gehiago, berritze-ekintza gisa, eta ez transferentzia-ekintza gisa».

Ion Munduate (Donostia 1969), dantza-performancean eta zen tekniketan trebatu da Donostian, Madrilen eta Parisen. Bere lanean bideoa, instalazioak eta performancea erabiltzen ditu. Mugatxoan (1998-2012) proiektuaren zuzendaria izan da, Blanca Calvorekin batera. Proiektu horrek Gure Artea saria jaso zuen 2015ean, ikusizko arteen arloan egindako lanarengatik.

Testuinguruak bilduma batetik abiatuta
Testuinguruak bilduma batetik abiatuta, Ion Munduateren erakusketa hau barne hartzen duen programa, Artium Museoaren Bilduma —funts garaikide paregabea, izaera publikokoa, eta ia 2.400 artelanek osatua— ezagutzera ematea helburu duten beste ekimen batzuei gehitu zaie 2021ean. Horrela, Zeru bat, hamaika bide Bildumaren erakusketa iraunkorraz gain, A01 aretoak 1977-2002 aldiaren kronologiari eta haren inguruko ikerketa-lanei lotutako azterketa-kasuak eta erakusketak hartzen ditu. Zeru bat, hamaika bide erakusketari ere aldaketak egiten zaizkio tarteka eta barne-ibilbide berriak sotzen dira. Museoaren argitalpen-programaren barruan #Bilduma sailaren sorrera helburu horren beraren barruan kokatzen da.

Museoaren erosketa-programak artearen arloan gaur egun garatzen ari diren eztabaidak eta praktikak esploratzen eta horien berri ematen laguntzen du, eta, gainera, ezinbesteko tresna da bere dinamismoa eta konplexutasuna ezaugarri dituen une bati pultsua hartzeko. Hori da Museoaren funtsezko eginkizunetako bat: ondare garaikidearen ekoizpena sustatzea eta artistak eta haien ekoizpenak bultzatzea.

Artium Museoak Ion Munduateren Lucía con zeta artelana gehitu zion bere bildumari 2020an, Eusko Jaurlaritzak sustatutako Bilduma partekatua izeneko erosketa-programaren barruan. Munduatek abiaraziko du 2022an Testuinguruak bilduma batetik abiatuta izeneko programa. Daniel Llaría, Nadia Barkate eta Lorea Alfaro artistek parte hartu zuten 2021ean ziklo horretan.

Prentsa oharra (pdf)  Irudi eskaera  Erakusketa 

Ion Munduate. Cuerpos por un momento

Testuinguruak bilduma batetik abiatuta
A02 aretoa, 2022ko otsailaren 4tik maiatzaren 29ra
Argitalpena, Sergio Pregoren testuarekin

Film, marrazki eta objektuen bidez, erakusketak musika elektronikoaren sorkuntzan aitzindari izan diren egileak ditu ardatz. Museoko Z aretoko proiekzio guneak Oramics: Atlantis Anew, Little Doorways to Paths Not Yet Taken eta Hacer una diagonal con la música filmak aurkezten ditu

Artium Museoak, Euskal Herriko Arte Garaikidearen Museoak, Aura Satzen She Recalibrates erakusketa aurkeztu du (Z aretoa, 2022ko martxoaren 27ra arte) Z aretoaren programaren barruan. Film, marrazki eta objektuen bidez, erakusketak musika elektronikoaren sorkuntzan aitzindari izan den egile talde baten irudia du ardatz, horien artean Daphne Oram, Laurie Spiegel eta Beatriz Ferreyra. Artium Museoak, gainera, liburuxka bat argitaratu du Jo Huttonen eta Xabier Erkiziaren testuekin. Z aretoa programak lurralde zinematografikora jauzi egiten duten artisten eta erakusketa formatua aztertzen duten zinemagileen lanak ezagutarazi nahi ditu, Garbiñe Ortegaren komisariotzapean.

Aura Satzen She Recalibrates proiektuak, filmen eta marrazkien bidez, musika-sorkuntza elektronikoaren arloan aitzindari izan diren emakumeen irudia du ardatz. Daphne Oram-i, Laurie Spiegel-i eta Beatriz Ferreyrari eskainitako filmez gain, Satzek paper beltzaren gainean egindako hamabost marrazki aurkezten ditu, eta horien izenburuetan hainbat egileren izenak agertzen dira: Pauline Oliveros, Wendy Carlos, Delia Derbyshire, Eliane Radigue, Else Marie Pade, Maryanne Amacher, Tara Rodgers, Suzux Coulbe edo Micheline Coulombe Saint Marcoux. Erakusketari izena ematen dion sail honetako marrazki bakoitzaren gainean, Satzek lente lentikular bat jarri du.

Bestalde, erakusketan hainbat beira-arasa daude, sortzaile horietako batzuekin lotutako objektuak dituztenak: argazkiak (batean, adibidez, Daphne Oram ageri da 35 mm-ko film gardeneko zerrendak margotzen, Oramics Machine izenekoetan erabiltzeko), liburuak, partiturak eta diskoak, besteak beste.

Honako hauek dira Z aretoko proiekzio eremuan ikusi ahal izango diren Aura Satzen filmak:

Oramics, Atlantis Anew. 2011. 7 min.
Daphne Oram britainiar musika elektronikoaren aitzindari eta 1958an BBC Radiophonic lantegiaren sortzaileetako baten omenezko artista-film gisa sortua, filmak hurbileko topaketa bat aurkezten du haren asmakuntza apartarekin, Oramics Machine delakoarekin, Londresko Zientzia Museoan gordetzen dena.

Little Doorways to Paths Not Yet Taken. 2016. 8 min.
Musika elektronikoko konpositoreei eta asmatzaileei buruzko Satzen aurreko filmei jarraituz, film labur honek Laurie Spiegel (j. 1945) konpositore estatubatuarraren estudioaren ikuspegi intimo bat eskaintzen du. Musika elektronikoko konposizioengatik eta konposizio algoritmikoko softwareagatik ere ezaguna, filmak parafernalia musikal eta teknologiko mota guztiak erakusten ditu, partiturak, brikolajeko asmakizunak eta jostailu bitxien bildumak barne. Spiegelek ondutako musika elektronikoa aurkezten du soinu-bandak, eta Laurieren off-eko ahotsa musika elektronikoaz eta konposizio prozesuaz hausnartuz.

Hacer una diagonal con la música. 2019. 10 min.
Beatriz Ferreyra konpositore elektroakustiko argentinarrari buruzko film labur bat. Musika konkretuaren aitzindaria izan zen Pierre Schaefferrekin batera 50eko eta 60ko hamarkadetan. Hemen, «soinu bilaketa» grabatzeko teknikak eta soinuaren muntaiari eta espazializazioari buruzko beste gogoeta batzuk aztertzen ditu. Ate kirrinkariak, zakurrak zaunka eta ostadar-eskuak.

Aura Satz
Aura Satzek bere lanean zinema, soinua, performancea eta eskultura uztartzen ditu. Haren lana bentrilokuismoaren ideian oinarritzen da ahotsaren nozio partekatu eta hedatua kontzeptualizatzeko, eta elkarrizketaren bidez egin da, elkarrizketa metodo eta subjektu gisa erabiliz. Ondoko erakundeetan egin ditu performanceak eta erakusketak: Tate Modern (2012), BFI Southbank (2012), the New York Film Festival (2013), Tate Britain (2014), Whitechapel Gallery (2016), NTT InterCommunication Center, Tokyo (2017), SFMOMA, San Francisco (2017/18/19), the Rotterdam Film Festival (2013-20) eta MoMA NY (2020).

Z aretoa
Z aretoa programa ez da zinema ziklo bat areto batean, ezta erakusketa bat ere. Proiektu honek tarteko espazio bat eraikitzen du, zinemaren lurraldera salto egiten duten artisten eta erakusketa-formatua aztertzen duten zinemagileen lanen inguruan hausnartzeko eta haiek ezagutarazteko. Museoan mugimendudun irudia pentsatzeko keinu erabakigarritik sortutako programa da. Hizkuntza zinematografikoa historikoki kategorizatzen duten generoak zalantzan jarriz narrazio-forma berriak bilatzen saiatzen diren egileengana hurbildu nahi dira ikusleak programa honen bidez. Programa honetako lanak zeharkatzen dituzten gogoeten artean, azpimarratzekoak dira egileek taldearenaren ideiarekiko duten interesa eta haren inguruko ikerketa, eta baita elkarrekin pentsatzen eta lan egiten jarraitzeko eta etorkizun partekatu bat proiektatzeko moduak ere.

Prentsa oharra (pdf)  Irudi-eskaera  Erakusketa 

Aura Satz. She Recalibrates

Z aretoan, 2022ko otsailaren 4tik martxoaren 27ra
Pelikulen proiekzioa: Oramics: Atlantis Anew, Little Doorways to Paths Not Yet Taken eta Hacer una diagonal con la música
Lotutako jarduera: Aura Satzen eta Garbiñe Ortegaren arteko solasaldia eta pelikulen proiekzioa: Emanaldi aretoan, otsailaren 4an, ostirala, 18:00etan
Argitalpeneko testuen egileak: Jo Hutton eta Xabier Erkizia
Garbiñe Ortegak komisariatzen du Z aretoa programa

Aura Satzek (Bartzelona, 1974) bere lanean zinema, soinua, performancea eta eskultura uztartzen ditu. Haren lana bentrilokuismoaren ideian oinarritzen da ahotsaren nozio partekatu eta hedatua kontzeptualizatzeko, eta elkarrizketaren bidez egin da, elkarrizketa metodo eta subjektu gisa erabiliz.

Ondoko erakundeetan egin ditu performanceak eta erakusketak: Tate Modern (2012), BFI Southbank (2012), the New York Film Festival (2013), Tate Britain (2014), Whitechapel Gallery (2016), NTT InterCommunication Center, Tokyo (2017), SFMOMA, San Francisco (2017/18/19), the Rotterdam Film Festival (2013-20) eta MoMA NY (2020).

Z aretoa ziklorako, Aura Satz-ek Oramics: Atlantis Anew, Little Doorways to Paths Not Yet Taken eta Hacer una diagonal con la música filmak aurkezten ditu, musika elektronikoaren alorrean emakume aitzindari izan diren inguruko hiru lanen.

Hacer una diagonal con la música. 2019. 10 min.
Beatriz Ferreyra konpositore elektroakustiko argentinarrari buruzko film labur bat. Musika konkretuaren aitzindaria izan zen Pierre Schaefferrekin batera 50eko eta 60ko hamarkadetan. Hemen, «soinu bilaketa» grabatzeko teknikak eta soinuaren muntaiari eta espazializazioari buruzko beste gogoeta batzuk aztertzen ditu. Ate kirrinkariak, zakurrak zaunka eta ostadar-eskuak.

Oramics: Atlantis Anew. 2011. 7 min.
Daphne Oram britainiar musika elektronikoaren aitzindari eta 1958an BBC Radiophonic lantegiaren sortzaileetako baten omenezko artista-film gisa sortua, filmak hurbileko topaketa bat aurkezten du haren asmakuntza apartarekin, Oramics Machine delakoarekin, Londresko Zientzia Museoan gordetzen dena.

Little Doorways to Paths Not Yet Taken. 2016. 8 min.
Musika elektronikoko konpositoreei eta asmatzaileei buruzko Satzen aurreko filmei jarraituz, film labur honek Laurie Spiegel (j. 1945) konpositore estatubatuarraren estudioaren ikuspegi intimo bat eskaintzen du. Musika elektronikoko konposizioengatik eta konposizio algoritmikoko softwareagatik ere ezaguna, filmak parafernalia musikal eta teknologiko mota guztiak erakusten ditu, partiturak, brikolajeko asmakizunak eta jostailu bitxien bildumak barne. Spiegelek ondutako musika elektronikoa aurkezten du soinu-bandak, eta Laurieren off-eko ahotsa musika elektronikoaz eta konposizio prozesuaz hausnartuz.

Argitapena

Z aretoa (zinema) programa ez da zinema ziklo bat areto batean, ezta erakusketa bat ere. Proiektu honek tarteko espazio bat eraikitzen du, zinemaren lurraldera salto egiten duten artisten eta erakusketa-formatua aztertzen duten zinemagileen lanen inguruan hausnartzeko eta haiek ezagutarazteko. Museoan mugimendudun irudia pentsatzeko keinu erabakigarritik sortutako programa da. Hizkuntza zinematografikoa historikoki kategorizatzen duten generoak zalantzan jarriz narrazio-forma berriak bilatzen saiatzen diren egileengana hurbildu nahi dira ikusleak programa honen bidez.

Komisariotza: Garbiñe Ortega