Euskal Herriko Arte Garaikidearen Museoak, Artium Museoak, artearen arloko eragileekin topaketa batzuk programatzen ditu, museoen etorkizuneko ikuspegiei, haien gizarte- eta ondare-erantzukizunari eta ezagutzaren sorkuntzari buruzko hainbat ikuspegi emateko.

Filipa Ramos: Ipar basati eta malkartsua

Zerk osatzen du lurralde bat eta zerk eratzen haren nortasuna?
Haren ehundurak, tenperaturak, aldaketak eta konbinazio kromatikoak ote dira: paisaia esaten dioguna, baina kasu honetan, oso gertuko eta barneratutako paisaia izanik sailkapen horri ihes egiten ote dio?
Biztanleen aldarteak eta bizimoduak ote dira: besteekin adeitsuak edo zakarrak izateko moduak, ingurunearekin eta bertako materialekin erlazionatzeko moduak? Haien adierazpenak ote dira, haien ikusteko eta hitz egiteko moduak?
Edo euria nolabait estimatzea, haizearen eta beroaren aurkako erresistentzia genetikoa, hezetasuna barneratzea?
Mugak lurrak elkarrengandik bereizten dakiten lerro jakintsuak ote dira, ala antzekotasunak, odol loturak eta kidetasunak, eredu genetikoak eta urtaroen mugimenduak ezagutzen ez dituzten bereizketa arbitrarioak dira?
Eta zer eginkizun bete behar dute arte-museoek natura eta kultura bateratzen dituen zalantza-prozesu konplexu honetan?

Gai honekin eta beste batzuekin, Portoko Udal Galerian iberiar ipar-mendebaldearen esentzia bilatu dut, hura egon litekeen lekuak aurkitzen saiatuz. Hitzaldi honek nire buruari egindako galderetako batzuk eta beste batzuk jorratzen ditu, lurralde bat eratzean pertsonek, animaliek, landareek, elementuek eta mineralek hartzen dituzten modu, erritu, testura eta adierazpideei buruzkoak. 

Filipa Ramos Lisboan jaiotako idazle eta komisarioa da, Londresko Kingston Unibertsitateko Ikasketa Kritikoen Eskolan doktorea. Gaur egun, Oportoko Arte Garaikideko Departamentuko zuzendaria da.

Filipa Ramosen ikerketa-eremua, bai bere testu kritiko eta teorikoetan, bai hitzaldi, tailer eta argitalpenetan, kulturak ekologia lantzeko duen modua da, betiere arreta berezia eskainiz arte garaikideak naturaren eta teknologiaren arteko erlazioak sustatzeko duen erari.

Filipa Ramos: Ipar basati eta malkartsua
Otsailaren 8an, asteazkena, 19:00etan
Sarrera doan. Toki mugatua.
Erreserbak 945 20 90 20 telefonoan edo artium.eus webguneko sarrerak erosteko atalan

Bere 20. urteurrenaren ospakizunen barruan, Euskal Herriko Arte Garaikidearen Museoak, Artium Museoak, artearen arloko eragileekin topaketa batzuk programatu ditu, museoen etorkizuneko ikuspegiei, haien gizarte- eta ondare-erantzukizunari eta ezagutzaren sorkuntzari buruzko hainbat ikuspegi emateko.

Asier Mendizabal: Gerorako gorde

Datorrenari aurrea hartzea atzera begiratuta bakarrik egiazta daitekeen ekintza da. Iraganeko iragarpenetara itzuliz bakarrik jakin dezakegu egokiak izan ziren ala ez, edo, ohikoagoa dena, nahiko uste sendoa izan zuten ala ez etorkizunean betetzeko. Paradoxa horrek bultzatzen nau, printzipioz, museoaren etorkizunez hitz egiteko gonbidapenaren borondate prospektiboari uko egitera, eta, apalago, nire lana museografiaren, bildumaren eta kanonaren kontuekin gurutzatu den une batzuetan arreta jartzera. Hiru proiekturen bidez, proposatuko dut bilduma oro material-pilaketa kontingentea dela nahitaez, nahiz eta une bakoitzean nolabaiteko zorroztasun objektiboa ezartzea izan kontingentzia hori mugatzen saiatu behar duen bultzada. Etorkizunean gure oraingo hautuez sintoma gisa egingo dituzten irakurketek bihurtuko dute kontingentzia hori esanguratsu eta bilduma bat kontakizun.

Asier Mendizabal (Ordizia, 1973) artista bisuala da eta hainbat hezkuntza proiektutan parte hartzen du, aldi berean KKHn Stockholmeko Royal Institute of Art-en eskultura irakasle dela. XX. mendean euskal kulturaren berreraikuntzak abstrakzioaren hizkuntza —erabilera herrikoi eta politikoetara moldatuta— hartu zuen moduarekiko interesetik abiatuta garatu du bere lana. Haren lanean behin eta berriz aipatu izan dira taldearena denaren irudikapena, identitatearen eraikuntza eta teknikak fenomeno horietan duen papera. Askotan ideologiaren kritika gisa deskribatu izan da haren lana.
Haren praktikak aurrez aurre jartzen ditu historiaren ohiko kontakizunak, artxiboko objektuak edo objektu etnografikoak edo irudikapen politiko eta azpikulturalak, horien guztien baldintza tekniko eta materialak aintzat hartuz. Idazketa ohiko baliabidea da haren jardunean, betiere eskulturekin loturik.

Mendizabalek hainbat erakundetan egin ditu bakarkako erakusketak, besteak beste, Reina Sofia Museoan, MACBAn, Oteiza Museoan, Quitoko Alabadoaren Museoan eta Londresko Raven Row-en; eta taldeko ak ere bat, Vienako Secession-en, Guggenheim Bilbao Museoan, eta Veneziako, São Pauloko edo Taipeiko biurtekoetan; beste askorena, komisarioa izan da.

Asier Mendizabal: Gerorako gorde
Abenduaren 2an, ostiralean, 18:30ean
Erreserbak 945 20 90 20. Sarrera doan jarlekuak bete arte

Euskal Herriko Arte Garaikidearen Museoak, Artium Museoak, artearen arloko eragileekin hainbat topaketa antolatu ditu, museoaren etorkizuei eta ondarea zaintzeko eta jakintza sortzeko duen erantzunkizun sozialari buruzko ikuspegi ezberdinak eskaintzeko.

Elvira Dyangani Ose eta Yaiza Hernández

Elkarrizketa honetan Elvira Dyangani Ose eta Yaiza Hernández museoaren eginkizunaren inguruan dituzten ideiez arituko dira, baita etorkizunerako proiekzioez ere. Dyangani Ose nazioarteko hainbat erakundetan eta, orain, Bartzelonako Museu d 'Art Contemporaniren zuzendari gisa izandako esperientziez arituko da, eta Hernandezek museoaren etorkizunak birpentsatzen lagun diezaguketen gogoeta teorikoak egingo ditu.

Elvira Dyangani Ose Bartzelonako MACBA, Museu d 'Art Contemporaniren zuzendaria da. Aurretik, Londresko The Showroom-eko zuzendaria izan zen. Fondazione Pradako Pentsamendu Kontseiluaren kidea, Goteborgeko Arte Garaikideko Nazioarteko Biurtekoaren zortzigarren edizioko komisarioa eta Tate Moderneko Nazioarteko Artearen komisarioa.

Yaiza Hernández Velázquez filosofoa da eta Goldsmiths University of Londoneko Ikusizko Kulturen Departamentuko irakaslea. Aurretik sei urtez zuzendu zuen MRes Art: Exhibition Studies Londresko Universitu of the Artseko Central Saint Martins-en, eta hamarkada luze batez erakunde artistikoetan lan egin zuen. Haren azken argitalpenen artean daude: Who Needs Exhibition Studies?, Art, and its Worlds: Exhibitions, Institutions, and Art Becoming Public (Afterall, 2021), eta Imagining Curatorial Practice after 1972, Curating after the Global (MIT, 2019).

Elvira Dyangani Ose eta Yaiza Hernández
Martxoaren 10ean, ostirala, 18:30ean
Erreserbak 945 20 90 20. Sarrera doan jarlekuak bete arte

Bere 20. urteurrenaren ospakizunen barruan, Euskal Herriko Arte Garaikidearen Museoak, Artium Museoak, artearen arloko eragileekin topaketa batzuk programatu ditu, museoen etorkizuneko ikuspegiei, haien gizarte- eta ondare-erantzukizunari eta ezagutzaren sorkuntzari buruzko hainbat ikuspegi emateko.

Nuria Enguita: Museoa, arte ederren eta masa-hedabideen artean

Zer dezake museo batek orain? Arte garaikidearen museoa berrikusten duen artearen historia anitzen, bere betebehar dekolonialaren eta gizarte-eginkizun sistemiko zehatz baten erdian dabil borrokan. Museoa arteen ezkutuko berrikusketa eta potentzialtasunen lekua da, herritarren arteko elkarrizketarako motorra eta artea, gizarte-mugimenduak eta akademia elkartzeko tresna pribilegiatua.

Nuria Enguita IVAM-Institut Valencià d 'Art Modern-eko zuzendaria da 2020. urteaz geroztik. 2015etik 2020ra Bombas Gens Arte Zentroaren (Valentzia) zuzendaria izan zen, eta 1998tik 2008ra Bartzelonako Antoni Tàpies Fundazioaren zuzendari artistikoa. Concreta aldizkariaren editorea izan da (2012-2020). Enguita Andaluziako Nazioarteko Unibertsitateko (UNIA) arteypensamiento programaren zuzendaritza-taldeko kidea izan da (2000 eta 2014), eta Afterall Journal argitaletxeko editore-kidea 2007tik 2014ra. São Pauloko 31 Bienaleko, Medellingo Nazioarteko Topaketako (2011) eta Frankfurteko Manifesta 4ko (2002) kontserbatzaile-kide izan zen. 1991tik 1998ra Valentziako IVAM-Instituto Valenciano de Arte Modernoko kontserbatzailea izan zen.

Nuria Enguita: Museoa, arte ederren eta masa-hedabideen artean
Irailaren 14an, asteazkenean, 18:30ean
Artium Museoaren Emanaldi aretoan. Sarrera doan jarlekuak bete arte

Kasinotik lazaretora – Museoa konpontzeko ariketak

Artium Museoaren 20. urteurrena dela eta, Itziar Okariz artistak 2. kapitulua, V. W. performancea (2013) aurkeztuko du

Euskal Herriko Arte Garaikidearen Museoaren bilduma bere biltegian.

María Clè Leal moda diseinatzaile gasteiztarrak ardi latxaren artilea erabiltzeko modua ikertu eta garatu du, hondakintzat jotzen den materiala, bere bildumarako oinarri gisa. Artile 'latza' da, bere izenaren jatorriak adierazten duen bezala. Itxura landatarreko material honek, ordea, propietate bikainak ditu.

Artium Museoaren 20. urteurrena dela eta, María Cle Lealek ardi latxaren artilearekin egindako poltsa bat sortu du esklusiban.

Diseinatzaileak hitzaldi honetan bere proiektu berrienaren jatorria eta garapena azalduko ditu, Sara López de Pariza modan espezializatutako kazetariarekin elkarrizketa batean.

Apirilaren 4an, astelehena, 18: 30ean
Artium Museoko Auditorioa
Sarrera doan. Edukiera mugatua

Bere 20. urteurrenaren ospakizunen barruan, Euskal Herriko Arte Garaikidearen Museoak, Artium Museoak, artearen arloko eragileekin topaketa batzuk programatu ditu, museoen etorkizuneko ikuspegiei, haien gizarte- eta ondare-erantzukizunari eta ezagutzaren sorkuntzari buruzko hainbat ikuspegi emateko.

Juan Luis Moraza (Gasteiz, 1960) artista, komisario eta irakasleak emango du ziklo honen hasierako hitzaldia.

Arte Ederretan doktorea eta Vigoko Unibertsitateko Eskulturako irakasle titularra, Juan Luis Morazaren lana espazio publiko eta pribatu ugaritako funtsetan dago, besteak beste, Artium Museoan, Guggenheim Bilbaon, Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofian eta MACBAn; baita Rona Hoffman, Dona & Howard Stone eta Helga de Alvearren bildumetan ere, beste askoren artean.

Apirilaren 1ean, ostirala, 18: 30ean
Artium Museoko Auditorioa
Sarrera doan. Edukiera mugatua

Irudia: Molde para la oscuridad, 1987, Juan Luis Moraza
Artium Museoa Bilduma